Thứ Ba, 26 tháng 1, 2010

Đêm Xuân cô ngủ ...có buồn không ? *





Cứ những ngày gần tết , bất chợt nghe đâu đó những khúc nhạc xuân … tôi lại nhớ bài hát Gái Xuân của nhạc sĩ Từ Vũ phổ từ thơ Nguyễn Bính .


Tôi nghe bài hát này nhiều lần, từ lúc còn là cô gái “hãy còn xuân” cho đến bây giờ mùa xuân không còn muốn nhìn mình nữa thì ấn tượng người hát để lại cho tôi vẫn không phải là một ca sĩ nổi tiếng mà là một nữ sinh viên Văn Khoa  cách đây gần 40 năm _ chị Vương Nguyện ( hay Vương Nguyệt gì đó) mà đã ngần ấy năm trôi qua  cứ nghe Gái Xuân tôi lại nhớ chị .


Tôi còn nhớ đó là một buổi tối mùa xuân , trời Saigon trong trẻo .Sân khấu lộ thiên được thiết kề giản đơn đúng phong cách sinh viên nằm ngay trước giảng đường I Đại học Văn Khoa Saigon . Có lẽ đây là buổi văn nghệ để chuẩn bị chia tay về quê ăn tết nên sân trường đông kín . Tôi lúc đó còn là con bé nữ sinh trung học đang chuẩn bị thi Tú Tài II nhưng do nhà gần đấy nên cũng ti toe sang xem .



Tôi đứng ở xa nên không nhìn rõ nét mặt chị Nguyện nhưng tôi còn nhớ tiếng gào của các anh sinh viên khi chị  bước ra sân khấu .. Chị mặc chiếc áo đầm màu lá mạ … mái tóc dài bay bay . Cho đến bây giờ tôi vẫn nhớ cái dáng nhỏ nhắn của chị _ một vạt màu lá mạ_ lọt thỏm giữa sân trường rộng đông nghịt người một tối mùa xuân mà sao trời nhiều gió đến thế!


Em như cô gái hãy còn xuân ..
Trong trắng thân chưa lấm bụi trần
Xuân đến hoa mơ hoa mận nở
Gái xuân giũ lụa trên sông Vân…


Chị cất tiếng hát ,tiếng hát vút cao lan giữa khoảng không gian nhiều người . Tiếng hát khôn ngoan nhoài mình len lỏi qua những tán cây cao, thanh âm lan rộng cả trong tiếng xạc xào của những vòm lá sẫm  . Tôi đứng tim bởi ca từ bài hát quá đẹp … bởi cái màu xanh lá mạ trên kia cũng quá đẹp , bởi cả cái không gian trẻ trung sôi động cứ như nuốt chửng lây con bé nhỏ xíu như tôi ngay lúc ây .


Chỉ có điều  tôi không hiểu tại sao … Cứ mỗi lần giọng hát cất đến câu :”trong trắng thân chưa lấm bụi trần …” là mấy anh sinh viên cứ rú lên hoặc huýt sáo inh ỏi . Sau này khi vào học ở Văn Khoa , có lần tôi mang ý này ra hỏi Bạn Nhỏ , Bạn Nhỏ nhìn tôi cười : “mây thằng con trai nó hay la hét linh tinh thế chứ chẳng tại sao cả ?”



Tôi không vừa lòng cách giải thích nhưng cũng không hỏi thêm … Năm tháng trôi đi , khi đã hiểu hơn những ca từ của Gái Xuân , tôi lại chẳng màng đến chuyện tìm hiểu xem những tiếng gào thét ngày ấy là tại sao nữa . Tôi lại thấy lời giải thích của Bạn Nhỏ  ngày ấy là hợp lý … Lúc nào mấy gã con trai đàn ông cũng hay gầm rú linh tinh như thế thì phải ?



Một lần , cũng vào dịp tết ,tôi ngồi lẩm bẩm hát nhỏ bài hát Gái Xuân và bỗng phát hiện ra hai từ không hợp lý trong câu đầu tiên của bài hát : “Em như cô gái hãy còn xuân…”


Để khen một phụ nữ trẻ hơn tuổi người ta có thể nói : Lớn tuổi rồi mà vẫn như gái hãy còn xuân ấy nhỉ” , “như” ở đây có nghĩa là “giống như ” , “hãy còn” có nghĩa là có thể không còn . Mà cô gái thơ của Nguyễn Bính mới “Đôi tám xuân đi trên mái tóc” thì cô gái này là gái xuân đứt đuôi con nòng nọc đi rồi …chứ “như” với  “hãy còn” gì nữa .


Có thể tôi chưa hiểu được hết ý của nhà thơ Nguyễn Bính nhưng  cái lúc phát hiện ra tôi cứ ấm ức mãi. Nói với bạn bè thì chúng cứ ậm ừ “ Mi chỉ lo bò trắng răng … một là mi không hiểu ý thi sĩ hai là … mơi mốt thế nào ổng cũng phát hiện ra mình dùng từ chưa chính xác rồi sửa lại thôi mà” .


Tôi không còn là con bé nhạy cảm hay thắc mắc của nhiều năm trước nữa … Nguyễn Bính và Từ Vũ không còn ,chẳng ai giải đáp cái thăc mắc trẻ con của tôi ngày xưa  và chẳng biết bây giờ những chàng trai trẻ có gầm rú lên khi nghe câu hát : “trong trắng thân chưa lấm bụi trần” như những chàng trai thời ấy không nhưng Gái xuân thì vẫn là cô gái son sắc ngày nào …vẫn làm rung động trái tim của nhiều thế hệ …vẫn làm tôi nhớ một mái tóc bay ,một vạt áo màu lá mạ đã xa lơ xa lắc …

Lòng xuân lơ đãng , má xuân hồng
Cô gái xuân mơ chuyện vợ chồng
Đôi tám xuân đi trên mái tóc
Đêm xuân cô ngủ có buồn không ?


Tôi vẫn yêu nhất cái câu hỏi dễ thương trong bài hát : “Đêm Xuân ..cô ngủ có buồn không ?” Uh , chẳng biết đêm xuân cô ngủ có buồn không ?

*
thơ Nguyễn Bính



50 nhận xét:

  1. Ha ha ha...

    Cái văn phong trẻ trung của chị Gió làm cho chị lúc nào cũng "hãy còn xuân". Đó là lý do tại sao Th. cười chúc mừng chị.

    Cô gái Xuân của ngày xưa thướt tha, mơ mộng, hồn nhiên...
    Ngày xuân như đã, má xuân hồng,
    Cô gái xuân mơ chuyện vợ chồng.

    Ngày nay, còn bao nhiêu cô gái xa nhà khi mùa Xuân đến:
    http://thinhmle.multiply.com/journal/item/13

    Còn bao nhiêu cô gái xa chồng, xa người yêu, xa cha mẹ khi mùa Xuân đến:
    Lê Thị Công Nhân, Trần Khải Thanh Thủy, Phạm Thanh Nghiên, Hoàng Lan, Ngọc Khánh...

    Còn bao nhiêu cô gái phải từ bỏ mái trường thân yêu:
    Nguyễn Thị Mỹ Hạnh...

    vân vân và vân vân...

    Trả lờiXóa
  2. Cô Gió thì ngủ say sưa rồi ! hug

    Trả lờiXóa
  3. Dạ, Th. lấy chỗ trước đó chị, không thôi ai vào giành mất ghế thứ 2.

    Trả lờiXóa
  4. Lúc nào , thời nào cũng có những cô gái gặp sóng gió như thế thôi thinhmle ạ ...nhưng mùa xuân vẫn đến , thời gian vẫn qua , ta vẫn phải tiếp tục những gì ta đang có và tiếp tục làm được những gì có thể làm .

    Không thể vì thế mà mùa xuân bước qua không đến, phải ko ?

    Trả lờiXóa
  5. Uh ,,,vì cô gió ko còn là gái xuân nữa

    Trả lờiXóa
  6. Bây giờ sẽ là Gió xuân đấy cô nương ơi!

    Trả lờiXóa
  7. Gió xuân thì vẫn còn nhưng mùa xuân của Gió thì ... bay mất tiêu rồi chị ah

    Trả lờiXóa
  8. Làm sao mà bay mất được? Đến khi rụng hết răng vẫn xuân cơ mà!
    Có những loài hoa mấy chục năm mới nở 1 lần. Vậy mới là hoa quý!

    Trả lờiXóa
  9. Vâng , chịu lời giải thích của chị ...Xuân là tự lòng ta chị nhỉ ?

    Trả lờiXóa
  10. Zip tán thành nhận xét của Gió ở câu "em như cô gái hãy còn Xuân". Đôi tám thì còn quá xuân rồi còn gì, tại sao phải "như". Nếu ai đó bảo tại ta không hiểu hết ý tứ thâm trầm của nhà thơ Nguyễn Bính thì coi chừng bị "bệnh sùng bái cá nhân". Dù là thi sĩ cỡ nào đi nữa thì cũng có lúc... tắc tị chứ lị! Đâu phải bất cứ chữ nào họ nhả ra cũng là vàng là ngọc. Hơn nữa, khi thơ được phổ thành nhạc thì cũng có thể nhạc sĩ đã "tạm thời xin sửa lại" một chữ cho khuôn theo điệu nhạc thì sao nhỉ?

    :)

    Trả lờiXóa
  11. Đám đàn ông con dzai khi nghe chị Nguyện mặc áo đầm màu lá mạ hát tới câu "trong trắng, thân chưa lấm bụi trần" thì họ 'gào rú hú hét" lên chắc là chọc chị Nguyện cho vui, cũng có thể là một cách "ủng hộ thiệt hào hứng". Gào vậy mới... xôm tụ. Hihi...

    Trả lờiXóa
  12. Từ Vũ lấy nguyên bản bài thơ để phổ nhạc đấy Zip ... Đôi khi trong âm nhạc phải thay một từ nào đó cho nó phù hợp , chữ "như" ( nốt si) không thể thay chữ "là" được là cái chắc . Gió thắc mắc vậy thôi chứ Gái Xuân vẫn tuyệt vời cả thơ lẫn nhạc ,,,, Cái thời trẻ con qua rồi , giờ G dễ chấp nhận hơn ...cả cái vô lý của chữ "như" và ... cả tiếng ầm rú inh ỏi của đám đàn ông con trai nữa ...hà hà

    Trả lờiXóa
  13. Vậy tại sao không là "em tôi, cô gái hãy còn Xuân" hay "Ta đây, cô gái hãy còn Xuân" hén? Vậy cho vừa được thơ vừa được cả nhạc. Hihi... Zip đùa cho vui thôi chứ bài hát này quả là tuyệt :)

    Trả lờiXóa
  14. Em như cô gái hãy còn xuân ..
    Trong trắng thân chưa lấm bụi trần
    Xuân đến hoa mơ hoa mận nở
    GIÓ xuân giũ lụa trên sông Vân…
    ...em chỉnh lại chút xíu câu thơ cuối để chúc chị Gió luôn vui tươi như mùa xuân...

    Trả lờiXóa
  15. Mùa xuân mà nghe ca khúc này thì trời miền Nam có nóng mấy cũng nghe như có làn gió xuân vừa thổi ngang qua. Mát cả lòng.

    Và, với cô Gió thì " Xuân đi xuân đến vẫn còn xuân " mãi mãi nhé.

    Trả lờiXóa
  16. Hoặc là : Ơi em , cô gái hãy còn xuân ... Zip nhở ?

    Trả lờiXóa
  17. Gió Xuân chỉ phất lụa trên sông Vân thôi loakenlily ơi !

    Trả lờiXóa
  18. Giá mà ... được như thế nhỉ ?

    Trả lờiXóa
  19. Bài hát này hồi trước em không thích lắm , nhưng nó lại luôn có trong băng nhạc nhà em, từ hồi băng cassette qua đến bây giờ là đĩa, vì mẹ em rất thích. Em không phải dân Văn, chỉ nhìn bài thơ và cả bài hát bằng cái nhìn "trần tục", nên mạo muội nghĩ thế này: Nguyễn Bính là nhà thơ- như người ta nói- nhà quê. Thơ ông gắn với không chỉ cái ý vị của những miền quê nơi ông gắn bó hoặc đi qua. Mà, qua thơ ông, người ta còn nhận ra những đau khổ ẩn giấu, những "nguy cơ tiềm ẩn" sau lũy tre làng và cả những đời sống không phải không tối tăm ,bế tắc của họ. Em đồ rằng, bài thơ này, cũng như bài Chân Quê là Nguyễn Bính nhằm gởi gắm nỗi đau quặn lòng của ông đối với những thân phận "thiếu phụ chưa qua-thiếu nữ quá rồi" của những mảnh đời con gái làng quê. họ trao đi và gánh lại những ê chề Gió à. "thân chưa lấm bụi trần...mơ chuyện vợ chồng" , vì "em như cô gái hãy còn Xuân", hãy còn nghĩa là ...đã mất mà ...
    Một kẻ ngoại đạo và hời hợt như em. nghĩ vậy và mạo muội khoác lác đôi điều với chị. Nhưng ở entry này của Gió, em chia sẻ luôn một điều Đêm Xuân, Gió Xuân chắc chẳng buồn ...nhen chị !
    Tết sắp đến rồi, rộn rã lên thôi ...

    Trả lờiXóa
  20. Đêm xuân Gió ngủ có buồn không?
    Em thấy Chị "bắt giò" NB rất hợp lý. Nếu NB mà còn sống thì nhất định là phải truy cho ra nhẽ Chị ha.

    Trả lờiXóa
  21. Em cũng thắc mắc sao lại hỏi thế."Đêm Xuân cô ngủ có buồn không"???(Đêm Xuân hình như không phải để ngủ ,mà để làm gì thì thật sự em không biết .Nhưng nếu không có việc gì làm thì ngủ chứ biết làm gì nhỉ.Ơ hay chửa,hỏi gì mà lạ,ai mà trả lời được chứ....)

    Còn không thì em nghĩ là Cô ấy có buồn chứ ,buồn...ngủ nên mới đi ngủ chớ bộ.Hihihii,em cũng thắc mắc nhiều như chị vậy đó...nhưng đêm Xuân em chắc là chị Gió ngủ ngon vì lòng "không vương bụi trần..." chị há!

    Trả lờiXóa
  22. Hình như Nguyễn Bính làm bài này để "riêng" tặng Ý Lan và những "cô gái" cùng thế hệ Ý Lan?!

    Trả lờiXóa
  23. Em đồng ý với chị Yến đấy , chị là cô gái vẫn đang xuân ! Em cũng thích bài hát này , ca từ nhẹ nhàng ý nhị càng nghe càng thấy yêu con gái hơn !

    Trả lờiXóa
  24. mùa xuân mãi đọng trong nụ cười của Gió dễ thương đó .

    Trả lờiXóa
  25. Chúc chị đêm xuân ngủ ...thật vui .... giấc mơ thật tuyệt vời !..sáng dậy còn tiếc !..hi hi hi

    Trả lờiXóa
  26. Nhà thơ chân quê thì luôn hiểu rõ các cô gái của mình MM nhỉ ? Thuở tóc còn xanh hay thắc mắc thế thôi ... Nguyễn Bính còn sống mà biết chị rục rịch bắt giò ổng là ...khó sống .

    Chị thích bài thơ và cả bài hát .

    Trả lờiXóa
  27. Hồi trẻ tí tửng bắt giò Nguyễn Bính ... giờ sợ rồi SL ơi !!! Nói cho vui thôi

    Trả lờiXóa
  28. Nhỏ thì đúng là Gái Xuân nhở ?

    Trả lờiXóa
  29. Những cô gái thế hệ bây giờ làm gì biết giũ lụa phải ko anh LT ?

    Trả lờiXóa
  30. Thế có chết không ? Chị mà còn đang xuân có mà đất trời dậy sóng mất thôi .Con gái lúc nào cũng đáng yêu hoaloaken nhở ?

    Trả lờiXóa
  31. Lúc nào KD cũng dành cho Gió lời đẹp thế ...Ôm cái !!!

    Trả lờiXóa
  32. Trời ạ ...lâu quá Rồng đến nhà Tôm héng !!

    Trả lờiXóa
  33. Hồi đấy, có 2 nữ sinh viên Văn Khoa: một là chị Phan Nguyệt Quờn học trước chị 2 năm, Ban Văn Nhân Văn, nhỏ người, tóc dài, xinh xắn, hát rất hay và viết nhạc nữa; một là Hồ Xuân Nguyện cũng học Nhân Văn, cùng tuổi chị, khá Tây, nhưng hát không hay bằng. Nếu Gió nhớ là năm 70 thì đúng là Hội Tết Văn Khoa rồi. Năm ấy, chị Nguyệt Quờn hát bài "Mẹ" của chị ấy, cho đến giờ chị vẫn nhớ đôi câu"Mẹ đưa kim khâu áo bên giàn bầu non, kể con nghe sự tích ông bà giữ quê. Mẹ đêm đêm thắp hương cầu nguyện cho thằng con trai đi lính đến ngày hồi hương..." mà không sao nhớ nổi chị ấy có phải đã khoác chiếc đầm xanh lá mạ trên sân khấu không? Vẫn còn mấy bạn chị có tham gia đêm ấy, để xem còn ai nhớ... Chắc là chị ấy sẽ rất vui khi biết cô em gái VK ngày xưa, qua bao nhiêu dâu bể vẫn còn lưu giữ một kỉ niệm êm ái như thế...
    Cảm ơn entry này của em.

    Ơ mà chuyện về câu " Em như cô gái hãy còn xuân" ấy, lạ ghê, bao nhiêu năm, bao nhiêu lần nghe, cũng từng bao nhiêu lần hát, mà sao chị không nghĩ ra thế vậy? Cũng có thể như MM nói cái dự cảm xót xa của cụ NB về chuyện "hương đồng gió nội bay đi ít nhiều" hay chuyện khó tìm từ để rồi được - hay bị (?) người đời sau khen nức nở kiểu một đồng nghiệp của chúng ta khen từ "phấp phới" trong bài Thăm lúa của Trần Hữu Thung. Dù sao, khi tác phẩm ra đời, nó đã là của công chúng rồi, tác giả làm sao mà buộc được người ta phải hiểu thế này hay thế kia. Gió nhỉ?

    Dông dài vậy nhưng vẫn không quên nhắn với em Gió một lời "mỗi tuổi vẫn có cái Xuân của nó. Mong em Gió mình ... đời vẫn, đời vẫn xuân tràn"

    Trả lờiXóa
  34. Giời ơi .......lâu quá tép nghé thăm tôm...mới đúng chứ ...hihihi.....

    Trả lờiXóa
  35. Em ko nhớ rõ năm nào ...nhưng em biết đó là năm em thi Tú Tài hoặc 1 hoặc 2. Có thể là chị Xuân Nguyện bởi ở xa , mấy anh SV thì cứ rú lên nên em ko nghe rõ tên ...chỉ biết chị tên Nguyện hay Nguyệt gì đó ....

    Hơn 30 năm , em vẫn nhớ như in đêm đầy gió đó ... Trí nhớ em đôi khi cũng đáng ngại thiệt chị nhỉ ?

    Còn bài thơ của NB , em vui nên viết cái suy nghĩ nhiều năm mình giữ trong lòng thôi . Cụ NB bảo nàng gái xuân của cụ chỉ vừa " đôi tám xuân đi trên mái tóc" nên em mới bực mình mà ... Nhưng giờ thì hết rồi ... cái gì cũng có thể mà chị nhỉ ? Huống gì một ý thơ ..

    Trả lờiXóa
  36. Tép này chắc tép vàng quá đi ...

    Trả lờiXóa
  37. "Mà cô gái thơ của Nguyễn Bính mới “Đôi tám xuân đi trên mái tóc” thì cô gái này là gái xuân đứt đuôi con nòng nọc đi rồi …chứ “như” với “hãy còn” gì nữa."
    - Mười tám là đã vượt quá mười sáu rồi đó...Chị Kiều nhà Nguyễn Du...16 tuổi đã biết đang đêm leo tường gặp trai rồi kia mà...hahahaha...!!!
    - Gió viết về một kỷ niệm...làm cho những kỷ niệm VK ngày nọ cũng ăn có ùa về thật bất chợt. Cảm ơn Gió...đưa mình về thuở mộng mơ vu vơ của hơn 40 năm về trước.

    Trả lờiXóa
  38. Bây giờ chỉ cần "đôi sáu" thôi anh ...

    Gió tiếc chủ nhật ko gặp anh để anh em mình ngồi nhớ VK... Nó là ký ức đẹp một thời anh HPV nhỉ ?

    Trả lờiXóa
  39. "Bây giờ chỉ cần "đôi sáu" thôi anh ..."
    Anh cũng sắp đôi sáu "66" rồi đây !!! Khi ấy mình ngủ thật chưa nhỉ !!!

    Trả lờiXóa
  40. Đôi sáu của anh thì đang... ngủ gục . Đôi sáu = 12 thì mới leo nổi !!! hà hà

    Trả lờiXóa
  41. Kỷ niệm vừa đẹp vừa ấn tượng, những điều ấy làm cuộc sống cũng đáng sống phải không chị Gió. Thơ và nhạc hay thật.

    Trả lờiXóa
  42. Cuôc sống đẹp từ những điều ấy andropause ạ

    Trả lờiXóa
  43. Ngày chị học Văn khoa, thảo nào, thật lãng mạn và đa cảm nữa. Những kỷ niệm thời sinh viên có bao giờ quên...

    Trả lờiXóa
  44. Uh , chị có một thời học Văn Khoa ...và đó là kỉ niệm rất xuân xuanthi ạ !!!

    Trả lờiXóa