Thôi thì Rừng xưa đã khép ....

Tôi trở về nơi này với canh cánh bên lòng món nợ là một lời xin lỗi. Hơn ba mươi năm, không ít lần tôi đi qua góc đường có con ngõ mang tên cái thị trấn nhỏ thời bấy giờ _ cây số 125_ Không ít lần , tôi ngoái đầu nhìn lại với nỗi nôn nao, không ít lần tôi nhớ lại hình ảnh tôi của hơn ba mươi năm trước, bé nhỏ, đơn độc, ngơ ngác đứng nép vào góc ngôi nhà luôn luôn đóng kín cửa chờ chuyến xe cuối ngày để trở vào rừng …

Tôi trở về nơi này với cái ngầy ngật cả đêm trước không ngủ được sau cú phone của nhỏ Liên: “Cô có muốn về thăm trường cũ không ngày mai em chở cô đi?”. Tôi đã tưởng tượng lại con đường rừng đầy những hố bom còn sót lại sau cuộc chiến , con đường mùa mưa thì bết đất đỏ bazan, mùa hè thì bụi mù, đỏ cả tóc tai, cả làn mi, khóe mắt . Con đường dài 14 cây số hai bên là rừng cây âm âm kín mít không một ngôi nhà, chiếc xe đặc chủng lên đèo, xuống dốc, vượt những khúc quanh co như cái cùi chỏ đến xóc cả ruột gan mà thời gian vượt 14 cây số đường rừng bằng thời gian từ Saigon đến điểm xuống ngoài chợ huyện, chưa kể xe hư có khi vào đến nơi đã nửa đêm. Con đường mùa hè cứ tím đến rưng rưng màu hoa bằng lăng dịu dàng, màu hoa ám ảnh tôi suốt một thời gian dài sau khi rời bỏ nơi này bất ngờ vào một chiều mùa hè mà không một lời từ biệt…


Huyện Tân Phú là một huyện miền núi thuộc tỉnh Đồng Nai cách Định Quán gần 20 cây số . Hồi đó tôi nhớ mang máng là Tân Phú có hơn mười xã thì xã Phú Lập nơi tôi đến là nơi xa nhất huyện bao gồm khu dân cư của vùng kinh tế mới Tà Lài đa số là người dân quận Bình Thạnh Saigon lên đây lập nghiệp và một khu dân cư là người dân tộc Châu Ro sinh sống cạnh nhánh sông Đồng Nai.

Chúng tôi , gồm 7 đứa gái, trai phố thị, mặt mày còn ngơ ngáo sau những diễn biến lớn của đất nước vác ba lô vượt hơn trăm cây số đường đứng sơ rơ trước cổng ngôi trường gỗ gồm 5 lớp học với đám cỏ tranh cao lút đầu, sân trường toàn đá to đá nhỏ chen nhau. Buổi chiều tháng ba, cái thứ ráng chiều tàn phai ở dãy núi phía xa dội lại lòng tôi, đứa con gái lần đầu rời khỏi gia đình nỗi nhớ nhà khôn xiết … Đêm đó lần đầu tiên tôi ngủ trên một cái bàn học còn thơm mùi gỗ, nham nhám buồn buồn với nỗi lo sợ bâng quơ giữa một vùng núi rừng xa lạ…


Những ngày sau đó chúng tôi được đưa sang ở một ngôi nhà lợp lá vách phên gọi là nhà tập thể giáo viên, nghe nói đây là ngôi nhà của một người dân bỏ lại để trở về Saigon. Ngôi nhà có cái vườn bé với đám lá khoai nước to tướng, cây ớt đỏ trái ,có cả một khoảnh toàn hoa dại không được chăm sóc vẫn cứ hơn hớn tươi nguyên. Tôi và cô bạn đồng nghiệp tên Xuân được ở phòng trong, ngăn với phòng ngoài bằng vách phên mỏng manh … Chúng tôi bắt đầu những ngày tháng nhọc nhằn với con chữ và đám học trò nhỏ vất vả bươn chải từ tuổi ấu thơ. Đó là những năm tháng gian nan nhất mà bây giờ mỗi lần nhớ lại tôi không hiểu tại sao mình _ đứa con gái từ bé đến lớn sống trong sự bao bọc của cha mẹ_ lại có thể vượt qua.

Ở đây, lần đầu tôi biết thế nào là phá đất trồng mì , những đám cỏ mắc cở gặp đất tốt cứ vươn cao, cào xước cả da tay để đêm về nằm ngủ mơ thấy cỏ mắc cở đuổi theo mình mà khóc nức nở. Ở đây tôi học bài học đầu tiên từ đám học trò nhỏ của mình cách đặt đót mì sao cho đúng, tôi biết thế nào là những ngày đói vì không có gạo, biết cười khi lên lớp bằng cái bụng rỗng để học trò mình _ cũng đang đói như mình_ có thể ngồi viết hết bài tập chép trên bảng. Ở đây, tôi biết thế nào là những ngày thiếu nước, biết thức trắng đêm chờ những cơn mưa rừng đến lúc 2, 3 giờ sáng để hứng những giọt nước trời giặt quần áo hoặc tắm giữa trời khuya. Ở đây, tôi biết những cơn ốm nằm co ro nhớ nhà, nhớ mẹ mà chỉ dám khóc thầm…


Ở đây, tôi biết thế nào là một mình mình làm nên một cuộc chia ly trong những chuyến đi về đơn độc. Những năm đó giao thông cực kỳ khó khăn, lần đầu tiên về phép thăm nhà, tôi đã phải đứng một mình cùng với bố con ông lão mù ở một cái sân ga nhỏ trong khu rừng ở Dầu Giây khi bị chuyến xe bỏ giữa đường từ 5 giờ chiều đến 8 giờ tối để chờ chuyến Tàu về Saigon. Nhiều năm sau đó và cả đến bây giờ tôi luôn bị ám ảnh bởi hình ảnh ngọn đèn vàng hiu hắt của cái nhà ga buồn trong một đêm nhiều gió như thế…



Ở đây, tôi học được cách yêu thương cả mình và những điều quanh mình. Tôi yêu đám học trò nhỏ tóc khét nắng mặt mày lấm lem, áo quần nhếch nhác, những đứa trẻ mười tuổi đã biết đi làm thuê để kiếm sống ngoài giờ đi học, tôi yêu những con dốc tên Hương ngày hai buổi đưa tôi đến trường, yêu những đêm trăng tôi và đám bạn xách đàn đi dọc những con dốc rủ đám học trò đàn hát múa may làm rộn cả đêm rừng lành lạnh… yêu những đêm đơn độc băng qua cánh rừng để đi dạy Bổ túc Văn hóa, đêm về nhìn bóng mình trên nền đất lập lòe ngọn đèn bão mà lạnh co vai và lo sợ vu vơ…


Tôi rời khỏi nơi đây vào một buổi chiều mùa hè khi đang tập trung học chuyên môn ngoài huyện, mẹ lên đón tôi về và cố giấu tin Khói mất… Con đường vế phố chuyến cuối cùng của tôi hình như đặc quánh nỗi buồn, tôi rời bỏ cánh rừng tím ngát hoa bằng lăng sau gần 3 năm gắn bó không một lời từ biệt…

Ba mươi bốn năm sau tôi trở lại đây . Mọi sự đều thay đổi … Đường vào khu rừng xưa loang loáng con đường nhựa đẹp, hai bên đường nhà cửa, hàng quán san sát đến không còn nhận ra, những con dốc , khúc quanh đều được cảnh báo bằng những cái Pano to kềnh.

Liên chở tôi đến cây số 14… tôi không còn nhận ra vị trí của ngôi trường xưa, ngôi nhà cũ , cứ như chính tôi trở thành người lạ đối với nơi đây. Hỏi thăm mới biết vợ chồng Luân, Hiền vẫn sống tại đây. Luân hiện làm hiệu trưởng ngôi trường xưa nơi tôi dạy.


Tôi vào trường giữa trưa, trường vắng tanh đến bảo vệ cũng không có. Tôi nhìn ngôi trường khang trang nằm giữa ánh nắng trưa hè lòng bồi hồi nhớ bao bạn bè kẻ còn người mất, kẻ biết nơi chốn, người bặt tin nhau. Nhớ đám học trò lam lũ ngày nào bây giờ có gặp lại cũng không sao nhận ra…

Liên chở tôi đi thêm 3 cây số nữa để sang xã Tà Lài nơi có nhánh sông Đồng Nai mà trước kia, mỗi ngày tôi đứng bên này sông chờ đứa học trò tên Ly mang ghe chở sang lớp học bên kia sông với đám học trò dân tộc da ngâm đen, đôi mắt to bí ẩn, nhớ cô học trò tên Cà Bách hay mắc cỡ mà có giọng hát hay lạ lùng. Đường sang Tà Lài giờ đã có chiếc cầu vắt ngang dòng sông Đồng Nai đục ngầu, thấp thoáng vài cô bé người dân tộc ăn mặc không khác người thành thị, cái quần jean bó sát, mái tóc nhuộm hoe hoe vàng giương đôi mắt bình thản nhìn chúng tôi … ngay vùng đất xưa là rừng thiêng , thỉnh thoảng voi về đạp rẫy giờ cũng ra dáng thị thành…


Ba mươi bốn năm , tôi về chỉ để thầm xin lỗi rồi lại ra đi …Về để những lần có dịp đi ngang lòng hết còn nôn nao với bao hình ảnh một thời, cả với rừng cây Giả Tỵ ở cuối con dốc nhớ, cả với hình ảnh tôi nhỏ bé, đơn độc ngác ngơ giữa cái ồn ào của khu chợ huyện…. Mọi sự đã đổi thay, tôi cũng không còn là cô giáo trẻ ngày nào mắt sáng môi tươi lòng trong trẻo …Thôi thì, rừng xưa giờ đã khép ..!

 

.Con đường vào khu rừng xưa nay đã khác

                   

Con dốc tên Hương (tên tôi đặt) đỏ quạch ngày xưa giờ đã tráng nhựa

Hàng quán thay thế những khu rừng

Cổng trường xưa

Ngôi trường khang trang nằm trong bóng cây

Ngày xưa nơi đây là dãy lớp học gồm 5 phòng bằng gỗ

Dòng sông Đồng Nai đục ngầu suốt 4 mùa

..

Chiếc cầu mới vắt qua dòng sông

                    

Khu Văn hóa của đồng bào dân tộc Châu Ro

Một khu điền trang trên đường vào Tà Lài

.Một vài ngôi nhà gợi nhớ một thời

..

..

                   

..

Cơn mưa bất chợt bên rừng cây Giả Tỵ

..

Sau 34 năm lần đầu tôi thấy hoa của cây Giả Tỵ

.

Tôi bên hiên trường cũ